Je kunt op verschillende manieren reageren als er een nieuwe canon wordt gepresenteerd.
1. Je wijst de canon categorisch af. Want een canon druist in tegen het idee waarop literatuur drijft, het idee dat er geen lijsten op te stellen zijn, dat alle gepubliceerde werken deel uitmaken van het mystieke lichaam van de letterkunde en binnen dat lichaam hun eigen, onvervreemdbare, niet in tip- of toplijsten te vangen functies hebben.
Lees meer "Een nieuwe hittegolf en een nieuwe (Vlaamse?) canon" »
Het was 1975 en ik logeerde in de zomervakantie bij mijn grootouders in Roggel, waar ze in een soort schoenendoos woonden van drie kamers, of kamertjes; een schoenendoos in een lange straat vol dezelfde schoenendozen, een straat voor bejaarden, voor mensen die nog een paar jaar van het leven konden ‘genieten‘ voordat de begrafenisauto, komend vanaf de Kerkstraat, met een slome draai de straat in manoeuvreerde en voor hun huis zou stoppen.
’s Avonds keek ik op de zwart-wit televisie, die ik jaren later, toen mijn zeer zuinige opa en oma na eindeloos getwijfel eindelijk waren overgeschakeld op een kleurentelevisie, zou krijgen voor in mijn studentenkamer in Nijmegen, naar de samenvattingen van de Tour de France. In Nijmegen kon hun toestel nog slechts een uur zonder beven en bibberen uitzenden, maar in 1975 functioneerde het nog prima.
Lees verder op DUIC >>
Nou, ik ben blij. Mijn verhaal ‘Zuurvlees’ komt in het ‘regiokatern’ Limburg van de bloemlezing korte verhalen die A.L. Snijders maakte voor Nederland Leest. Oplage circa 33.000 exemplaren. Het boek verschijnt in november en is dan gratis voor alle (Limburgse) bibliotheek-abonnees.
Nog mooier. Mijn boek Een zoon van Limburg (waaruit ‘Zuurvlees’ is gekozen) verschijnt rond die tijd in een midprice-editie, voor alle labbekakken die niet genoeg geld hadden of hebben om de gewone uitgave te kopen. Derde druk!
Het plein van Jan-Willem Anker is een interessant boek. Is het ook een goed boek? Ik twijfel. Toch heb ik het met veel plezier gelezen, en ik denk dat Ankers boek iets zegt over deze tijd, misschien wel zonder dat Anker het zelf in de gaten heeft.
Het plein is het tweede dagboek dat ik het afgelopen jaar lees waarin een ‘maatschappelijk’ onderwerp aan de orde komt. Het eerste was En weer zat er een Paul Newman in de keuken, van Rijk de Jong / Aristide von Bienefeldt. Daarin doet de auteur verslag van de strubbelingen rond de dreigende (en bijna onafwendbare) onteigening van de familieboerderij ergens in het gebied waar vroeger water was.
Het gebundelde oeuvre van Sleutelaar is nog iets kleiner. Het is negenentwintig gedichten groot, al heeft Sleutelaar voor het nu verschenen Wollt ihr die totale Poezie? negen gedichten weggestreept uit de eerder verschenen bundels Schaars licht (1979) en Vermiste stad (2004). De auteur zegt hierover in de verantwoording: ‘Sommige daarvan ontbrak het aan zeggingskracht, andere leken mij bij nader inzien maakwerk.’
Deze strengheid, die bijna een gestrengheid is, is kenmerkend voor veel minimalistisch werk. Minder is meer, de juiste lijn op de juiste plek, vergezeld van de juiste kleur; of, in de literatuur: geen woord te veel, eerder een woord minder dan te veel, eerder iets aanduiden dan het benoemen (Armando), kort, korter, kortst. Veel gebruik maken van dingen uit het eigen leven (C.B. Vaandrager, Gust Gils), geen ingewikkeld gedoe. Sleutelaar lijkt het allemaal te onderschrijven, dat wil zeggen: voor zover hij schrijft.
Vandaag bespreekt Maarten Moll mijn leesmemoires Boeken die ik twaalf jaar niet heb gezien in zijn rubriek ‘Boekenfamilie’ voor Het Parool, waarvoor hij een nieuw-verschenen boek afzet tegen een wat ouder werk. Hij is erg te spreken over mijn boek, dat hij familie laat zijn van Lezen etcetera, de gids die Pieter Steinz in 2003 publiceerde. Afgelopen zaterdag was Elsbeth Etty minder te spreken over hetzelfde boek. Zij deed er in NRC Handelsblad een beetje norsig over. Lees de twee recensies hieronder. Het boek is te koop bij kleine Uil.
Lees meer "Recensies ‘Boeken die ik twaalf jaar niet heb gezien’ in NRC en Parool" »
Een ding leer je van Aan de rand van de wereld: Michel Houellebecq: Michel Houellebecq spreekt zichzelf graag tegen. Ook is hij niet vies van een stevige opmerking, zo nu en dan. Maar dat is ‘buitenkant’. Wat het boek van De Haan vooral leert: Houellebecq is een gewoon mens, een mens met allerlei interessante theorieën weliswaar, met zo zijn eigenaardigheden en een literair talent dat maar een keer per generatie voorkomt; maar toch, een gewoon mens.
Jan-Willem Anker viel me enige tijd geleden op als recensent van Fukushima. Ik had zijn gedichten al gelezen. Zijn debuutroman Een beschaafde man heb ik vervolgens gemist. Gisteren begon ik in Het plein, een dagboek over Ankers belevenissen in het centrum van de multiculturele hel, de Vogelbuurt in Amsterdam-Noord. Het is allemaal een beetje naïef, hoe Anker probeert om goed te praten wat niet goed is, maar schrijven kan hij wel en ik kreeg ergens rond bladzijde 50 ineens met Anker (met het personage, dat Anker neerzet) te doen.
In een gesprek tussen Samuel Beckett en de dichter Walter Lowenfels werd het volgende gezegd: “You sit there saying nothing while the world is going to pieces. What do you want? What do you want to do?” Beckett crossed his legs and replied, “Walter, all I want to do is sit on my ass and fart and think of Dante.” Geen sporttype, die Beckett.
Lees meer "Samuel Beckett en Stanislas Wawrinka: Fail better" »
‘Boeken vormden uiteraard een werk van de verbeelding. Wanneer iemand die hem vroeg wat hij aan het lezen was en hij Hemingway of Faulkner antwoordde, daarop reageerde met: ‘‘Maar dat is toch niet voor kinderen! Je begrijpt daar toch niets van!’, leek hem dat een volslagen zinloze opmerking. Boeken begreep je niet, boeken moest je lezen - woord voor woord, zin voor zin - en tegelijk moest je je daar iets bij voorstellen. Of het nu om een kinderboek of een ander boek ging, het was toch steeds hetzelfde. ‘‘Julienne, vind je nu echt dat dat een boek voor hem is?’’ Zijn moeder zei echter gelukkig steeds: ‘‘Laat dat kind nu, hij is braaf.’’ Voor haar waren er ook alleen maar mooie en minder mooie boeken.’
Laatste reacties